Łyżka
| Numer inwentarzowy | Czas powstania | Wymiary w cm. |
|---|---|---|
| IPRM/ETN/97 | XX w. 20 lata |
|
Opis |
Łyżka metalowa o długości 19,7 cm, szerokość chochli 4,2 cm, rączka u nasady wąska 0,6 cm przy końcu rozszerzana 1,7 cm. Na odwrocie rączki znajduje się symbol M.B.P, nierdzewna. |
Historia |
Łyżka renesansowa (2. poł. XVI – XVII w.) miała płytki kolisty czerpak przechodzący w trzonek graniasty (niekiedy skręcony) lub płaski, zwężający się ku końcowi, zakończony sterczynką. Na ogół były to łyżki kute w całości, o długości około 20 cm. Na ich rączkach pojawiały się daty, herby, inicjały właścicieli, z czasem przysłowia, moralizatorskie sekwencje, a nawet napisy przestrzegające przed kradzieżą (np.: Pamiętaj człowiecze-że cię nie długo na świecie; O łyżkę nie prosi, kto ją ze sobą nosi; Mnie kto skryje – bardzo moi pan bije; Nie kładź mię zanadra – bym ci nie wypadła; Pierwsza potrawa – szczerość łaskawa; Bez łyżki zła strawa – chociaż dobra potrawa; Kto komu jamę kopa – sam w nię wpada; Nie opuszczaj cnoty dla pożytku).
Na stołach w najbogatszych domach używano łyżek srebrnych, niekiedy złotych lub złoconych, dekorowanych masą perłową itp. Stanowiły one wyposażenie prywatne bogatego człowieka, oznakę osiągniętego dobrobytu, efektowną ozdobę stołu, a oprócz tego doskonałą lokatę kapitału. Łyżki wraz z nożami noszono ze sobą, w cholewie lub w specjalnych futerałach u pasa, ponieważ nawet w najbogatszych domach nie podawano ich do stołów. W Polsce, w XVII i XVIII wieku nawet mieszczanie używali drewnianych łyżek, chociaż mieli też srebrne, a nawet złote. W XIX wieku upowszechniły się łyżki blaszane i platerowe. Źródło: www.wilanow-palac.pl, www.weranda.pl |
Stan zachowania: |
dobry |
Opis dźwiękowy: |
brak |
Licencja: |
 Licencja CC BY 3.0 Polska |
Drukuj
